SON DEĞİŞİKLİKLERE GÖRE KAMU KURUMLARINDA İŞÇİ ALIMI

Mahalli İdareler Dergisi
2019-04-04

SON DEĞİŞİKLİKLERE GÖRE KAMU KURUMLARINDA İŞÇİ ALIMI

SON DEĞİŞİKLİKLERE GÖRE KAMU KURUMLARINDA İŞÇİ ALIMI

 

1.      GİRİŞ

Kamu kurum ve kuruluşlarına işçi alımında uygulanacak usul ve esaslarda objektif kriterleri ve fırsat eşitliğini esas alan düzenleme ilk kez 04.03.1999 tarih, 23629 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 02.02.1999 tarih ve 99/12378 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacaklar Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği’nde (Ek Madde:1) yapılan değişiklikle gerçekleşmiştir.Yönetmelik, 09.08.2009 tarih, 27314 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’inyürürlüğe girdiği 01.09.2009 tarihine kadar yürürlükte kalmıştır.

05.04.2012 tarih, 28255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 12.03.2012 tarihli ve 2012/2958 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte;

26.02.2012 tarih, 28335 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,03.02.2012 tarihli ve 2012/3180 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte;

30.05.2014 tarih, 29015 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,05.05.2014 tarihli ve 2014/6304 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte;

06.08.2014 tarih, 29080 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,15.07.2014 tarihli ve 2014/6619 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte;

10.04.2015 tarih, 29322 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,03.04.2015 tarihli ve 2015/7525 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte;

05.05.2017 tarih, 30057 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,24.04.2017 tarihli ve 2017/10092 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte değişiklikler yapılmıştır.

 

2.      KAMU KURUM VE KURULUŞLARINA İŞÇİ ALIMI

Kamu kurum ve kuruluşlarının mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yılda altı aydan az olmak üzere geçici iş pozisyonlarında çalıştırılacak engelliler dahil, eski hükümlüler hariç olmak üzere geçici işçilerin veya belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılacak sürekli işçilerin işe alınmalarında Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanmaktadır.

2.1.Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamı Dışında Kalanlar

Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri aşağıda sayılan kişiler hakkında uygulanmamaktadır. Bu kişiler için Türkiye İş Kurumuna işgücü talebi verilmesine gerek yoktur. Ancak, Yönetmelik hükümlerinin burada sayılanlara uygulanmaması, bu kişilerin aynı kamu kurum ve kuruluşuna işe alınmaları koşuluna bağlı bulunmaktadır. Farklı bir kamu kurum ve kuruluşuna işe alınma için böyle bir durum söz konusu değildir. 

·         Askerlik veya kanunî bir görev nedeniyle işten ayrılan işçilerden bu durumlarının sona ermesinden itibaren 2 ay içinde işe girmek için başvuranlar.

·         Kamu kurum ve kuruluşları adına mecburî hizmetle yükümlü olanlar.

·         4857 sayılı İş Kanunu’nun, 29’uncu maddesine göre, toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren 6 ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işe alınacaklar.

·         3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun, Ek:1’inci maddesi kapsamında terörle mücadele sırasında şehit olanların eş, çocuk, kardeşlerinden birinin veya malul sayılacak şekilde yaralanan gazilerin işe alınması.

·         2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’nun, Ek:1’inci maddesine istinaden işe alınanlar, kamu kurum ve kuruluşlarına işe alınacak korunmaya muhtaç kişiler.

·         2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun, 29’uncu maddesine göre sendikaların yönetim kademesinde görev alıp, bu görevi sona erenlerden tekrar işe başlayanlar.

·         Kurum kanalıyla işe alınmış olmaları kaydıyla, hizmet akitleri askıya alınmış olan ve aynı kapsam ve statüde işe başlatılacak geçici işlerde çalışanlar.

2.2.Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında Olan Kurum Ve Kuruluşlar

-5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, özel kanunlarla kurulan kuruluş ve teşekküller ile hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşları.

- İştirakler hariç olmak üzere, kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunan kuruluşlardan sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait olan kurum ve kuruluşları.

- İl özel idareleri, Belediyeler, bunların kurdukları veya üye oldukları mahallî idare birlikleri ile bağlı kuruluşları, müessese ve işletmeler.

- Diğer kamu kurum ve kuruluşları.

Yukarıda belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarının; engelliler dahil, eski hükümlüler hariç sürekli veya geçici işçi alımları bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.

2.3.Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Hükümlerine Bağlı Olmayan Kurum, Kuruluşlar Ve İşçiler

-İştirakler hariç olmak üzere, kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunan kuruluşlardan sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olanlar hariç; sermayesinin %50’sinden azı kamuya ait olanlar ise dahil olmak üzere, il özel idarelerinin, belediyelerin ve bunların kurdukları veya üye oldukları mahallî idare birlikleri ile bağlı kuruluşlarının Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurdukları şirketler ile kooperatifler.

-Bankalar, borsalar ve bunların müessese, teşebbüs, işletme ve iştirakleri ile 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile kurulmuş ve sermayesinin tamamı Hazineye ait kuruluşlar.

- 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’na göre kurulan sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları.

- Bu Yönetmelik kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarında iş kanunları hükümlerine göre istihdam edilecek daire başkanı, daire başkanı muadili veya daha üst düzey yönetici, tabip, uzman tabip, diş tabibi ve eczacı kadroları.

- Kamu kurum ve kuruluşlarında, hukuk müşaviri, müfettiş, kontrolör, denetmen, denetçi, uzman ve aktüer gibi mesleklerde çalışanlar arasından yapılacak işçi alımları.

- Kamu kurum ve kuruluşlarının proje bazındaki faaliyetlerinde belirli süreli iş sözleşmesine tabi olarak, özel nitelik ve uzmanlık gerektiren işler.

- Üniversite veya bilimsel araştırma kurumu niteliğindeki kuruluşlar ile petrol ve doğalgaz alanında faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde, bu faaliyetlerin devamı süresiyle sınırlı olarak görev alacak teknik ve uzman personel ile bu kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen ve/veya yürütülen proje bazındaki faaliyetlerde bu faaliyetlerin devamı süresiyle sınırlı olarak çalıştırılacaklar.

            Yukarıda belirtilenlerYönetmelik hükümlerine bağlı değildir. Ancak, bu kapsamda yer alan işçi alım ilanlarının ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından Türkiye İş Kurumuna bildirilmesi zorunludur. Bu ilanlar, ilgili kamu kurum ve kuruluşunca uygun görülen iletişim araçları ile kamuoyuna duyurulması dışında, İş Kurumu internet sitesinde yayımlanmak suretiyle de kamuoyuna duyurulmaktadır.

2.4.Kamu Kurum ve Kuruluşlarının İşçi Talepleri

Kamu kurum ve kuruluşları iş kolu, meslek pozisyonu, öğrenim, iş tecrübesi, ücret, sosyal yardımlar gibi ayrıntıları belirtmek suretiyle yazılı veya elektronik ortamda işçi ihtiyaçlarını Türkiye İş Kurumu’ndan talep etmek ve Yönetmelik kapsamı dışında kalanlar hariç olmak üzere Türkiye İş Kurumu tarafından gönderilenler arasından karşılamak zorundadır. Türkiye İş Kurumu tarafından yapılan inceleme sonucunda mevzuata uygun olmadığına karar verilen işçi talepleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşuna iade edilerek düzeltildikten sonra ilan edilmektedir. Yönetmelik değişikliğiyle kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi taleplerinin, ulusal düzeyde verilmesi hüküm altına alınmıştır.Kamu kurum ve kuruluşlarına geçici işçi taleplerini vermeleri konusunda Yönetmelik değişikliğiyle bir esneklik getirilmiş,  ilçe veya il düzeyinde ya da ulusal düzeyde yahut teşkilat yapıları veya faaliyetlerinin bölge düzeyinde olması hâlinde bölge düzeyinde geçici işçi talebinin verilebilmesi düzenlenmiştir.Kamu kurum ve kuruluşlarının ilçe düzeyinde verilen geçici işçi taleplerinin karşılanamaması hâlinde il veya ulusal düzeyde; il düzeyinde verilen geçici işçi taleplerinin karşılanamaması hâlinde ise ulusal düzeyde karşılanması yoluna gidileceği belirtilmiştir. Teşkilat yapıları veya faaliyetleri bölge düzeyinde olan kamu kurum ve kuruluşlarının ilçe düzeyinde verilen geçici işçi taleplerinin karşılanamaması hâlinde il veya bölge düzeyinde ya da ulusal düzeyde; il düzeyinde verilen geçici işçi taleplerinin karşılanamaması hâlinde ise bölge düzeyinde veya ulusal düzeyde; bölge düzeyinde verilen geçici işçi taleplerinin karşılanamaması hâlinde ise ulusal düzeyde karşılanması yoluna gidileceği düzenlemiştir.

2.5.Öncelikli Gönderme Hakkına Sahip Olanlar

- Terörle mücadele sırasında malul sayılmayacak şekilde yaralananlar ve bu durumunu askerî hastanelerce kendilerine verilen sağlık raporu ve terörle mücadelede yaralandığını komutanlık yazısıyla belgeleyenler ile terörle mücadelede üstün başarılarından dolayı jandarmada asgari alay, diğerlerinde asgari tugay komutanınca verilen takdir belgeleriyle belgelendiren yedek subay, erbaş ve erler.

Tabii afet sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca tespit edilecek  sürede geçerli olmak üzere ikamet için kullanılan binalar ile diğer binalardaki hasar ve/veya istihsal araç ve kaynaklarının kaybı nedeniyle geçim imkanını kaybettiği valiliklerce tespit edilmiş tabii afetlerden zarar gören afetzedeler.

-  Kamulaştırmayı yapan kamu kurum ve kuruluşunun işçi alımlarında geçerli olmak üzere 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamına giren madenlerin çıkartılması veya bunun için gerekli olan işletme ve arama faaliyetleri sebebiyle taşınmaz malları tamamen kamulaştırılanlar,

- Kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi kadrolarında çalışırken, disiplin soruşturması veya 4857 sayılı İş Kanunu’nun, 25’inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendi gereğince hizmet akdinin feshi dışında bir nedenle iş akdi feshedilenleröncelikli gönderme hakkına sahip bulunmaktadır.

Yukarıda belirtilenlerden, arazisi kamulaştırılanlar dışındakiler, öncelik hakkı sahipliğine ait belgenin eski tarihli olanlardan başlamak üzere açık iş sayısının üç katı oranında başvuran aday gönderilirken, arazisi kamulaştırılanlardan başvuranların tamamı gönderilmektedir.

2.6.Merkezi Sınav Kapsamındaki Kamu İşçi Taleplerine Yapılan Göndermeler

Kamu kurum ve kuruluşlarından intikal eden orta öğretim, ön lisans ve lisans düzeyinde öğrenime sahip merkezi sınav kapsamındaki işçi taleplerine,ilanda belirtilen şartları taşıyan ve ilan tarihinden itibaren 10 günlük süre içerisinde Türkiye İş Kurumuna başvuran; sürekli işçi alımında, KPSS puan sıralamasına göre her bir kişilik işçi alımı için üç katı, öncelikli gönderme hakkına sahip olanlardan da belge tarihine göre yine her bir kişilik işçi alımı için üç katı tutarında kişi,  geçici işçi alımında, adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre alımın yapılacağı ilde veya ilçede ya da bölgede ikamet eden ve başvuru süresi içerisinde ikametini talebin karşılanacağı yere taşımamış bulunan adaylar arasından KPSS puan sıralamasına göre her bir kişilik işçi alımı için üç katı, öncelikli gönderme hakkına sahip olanlardan da belge tarihine göre yine her bir kişilik işçi alımı için üç katı tutarında kişiolmak üzere alımı yapılacak her bir işçi için altı kişi İş Kurumu tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşuna gönderilmektedir.

İşgücü taleplerine yapılan başvurularda kişilerin adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı olan adresleri dikkate alınmaktadır. Yönetmeliğin 9’uncu maddesinde yapılan düzenleme gereği; ilçe, il veya bölge düzeyinde yayımlanan geçici işçi taleplerinin başvuru süresi içerisinde ikametini talebin karşılanacağı yere taşıyan adayların başvuruları kabul edilmeyecektir.Merkezi sınava girmiş olmak veya öncelikle işe yerleştirme hakkına sahip bulunmak işe yerleştirmede tek başına bir hak teşkil etmemektedir.Ortaöğretim ve daha yüksek eğitim düzeyindeki işçi taleplerine, ilgili KPSS puan türünden 60 ve üzeri puan almış olanlar başvurabilmekte, aynı eğitim düzeyindeki münhasıran engelli işçi taleplerinde bir puan barajı aranmamakta, bu kişilerin EKPSS’ye girmiş olmaları yeterli bulunmaktadır.Kamu kurum ve kuruluşlarından intikal eden müfettiş, kontrolör, denetmen, denetçi ve uzmanların yardımcı ve stajyerlerine yönelik sürekli işçi taleplerine, en yüksek KPSS puanından başlamak üzere alımı yapılacak her bir kişi için beş katı tutarında kişi gönderilmektedir.

Kamu kurum ve kuruluşlarına sürekli işçi olarak girmiş olanların, deneme süresi sonunda da çalışmaya devam etmeleri hâlinde, istihdam edilmek için kullandığı KPSS ya da EKPSS puanlarından herhangi biri ile bir başka kamu kurum ve kuruluşunun sürekli işçi talebine başvuruları kabul edilmemektedir.Ulusal düzeyde yayımlanan KPSS ve EKPSS kapsamındaki işçi taleplerinin karşılanamaması durumunda, işçi talebi KPSS veya EKPSS şartı aranmaksızın ulusal düzeyde yeniden ilana çıkılmaktadır. Talebe başvuru yapan adaylardan Türkiye İş Kurumuna kayıt tarihi esas alınarak açık iş sayısının üç katına kadar aday başvuru süresinin sonunda kamu kuram ve kuruluşuna gönderilmektedir.

2.7.Kura Kapsamındaki Kamu İşçi Taleplerine Yapılan Göndermeler

Kamu kurum ve kuruluşlarından intikal eden ilköğretim ve altında öğrenime sahip kuraya tabi sürekli ve geçici işçi alımına ilişkin işgücü talepleri ile eğitim şartı aranmaksızın kömür ve maden işletmelerinin yeraltı işlerinde çalıştırılacaklara ilişkin taleplerine; adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre, sürekli işçi talebinde ülkenin herhangi bir yerinde, geçici işçi talebinde alımın yapılacağı ilde veya ilçede yada bölgede ikamet eden, ilanda belirtilen şartları taşıyan ve ilanın yayınlandığı tarihten itibaren 10 günlük süre içerisinde Türkiye İş Kurumuna başvuran tüm adaylar kura için gönderilmektedir.Gönderilenler arasından noter huzurunda çekilecek kurayla her bir kişilik işçi alımı için üç katı tutarında kişi belirlenmektedir. Öncelikli gönderme hakkına sahip olanlardan da İş Kurumuna başvuruda bulunmuş olan tüm adaylar kura için gönderilmektedir. Gönderilen öncelikliler arasından noter huzurunda çekilen kurayla yine her bir kişilik işçi alımı için üç katı tutarında kişi belirlenmektedir. Her açık iş için noter huzurunda çekilen kurayla belirlenen 6 kişi kamu kurum ve kuruluşunda mülakata tabi tutulmaktadır.İşçi talebinde bulunan kamu kurum ve kuruluşu, kamulaştırmayı yapan kamu kurum ve kuruluşu olması halinde, işçi talebinde aranılan şartları taşıyan arazisi kamulaştırılanların tamamı kuraya tabi tutulmaksızın, mülakata tabi tutulmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşuna gönderilmektedir.Kamu kurum ve kuruluşlarının talebi hâlinde, kuraya tabi, ilköğretim ve altında öğrenime sahip olanlara ilişkin işgücü taleplerine, eğitim düzeyi kısıtlaması yapılmaksızın talep koşullarını taşıyanların tamamı başvurabilmektedir.

3.      SONUÇ

Kamu kurum ve kuruluşlarının mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yılda altı aydan az olmak üzere geçici iş pozisyonlarında çalıştırılacak engelliler dahil, eski hükümlüler hariç olmak üzere geçici işçilerin veya belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılacak sürekli işçilerin işe alınmalarında Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanmaktadır.Yönetmelikte son olarak 05.05.2017 tarih, 30057 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,24.04.2017 tarihli ve 2017/10092 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile değişiklik yapılmıştır. Yönetmeliğin; “Kurumdan İşçi Talebinde Bulunma” başlıklı 6’ncı maddesi, “Kurumdan İşçi Talebinde Bulunulmayacak Haller” başlıklı 8’inci maddesi, “İşçi Talebinin İlanı Ve İş Başvurusu” başlıklı 9’uncu maddesi ile  “Taleplerin Kurum Tarafından Karşılanma Esasları” başlıklı 10’uncu maddesi değiştirilmiştir.

 

 

Cumhur Sinan ÖZDEMİR                       

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı                          

İş Başmüfettişi –ANKARA

Sayfamızı Paylaşın